MODA ve GÜNDEMLERİ/ DİANA CRANE


Moda ve Gündemleri; Medya ve Kültür dersinde bir hocamın tavsiyesi üzerine merak edip aldığım bir kitap. Ancak bitirdiğim kitabın içeriği kafamdaki gibi olmasada ilgiyle okudum ve merakıma yenik düşüp hızla bitirdim. Burada kısaca “kitap ne anlatıyor?” ondan bahsettim.  Okumak isteyen olur, ön bilgi arayan olur, buyursun gelsin. Ön bilgi burada (!) :)

Diana Crane, moda ve gündemleri adlı kitabında 19.ve 20. yy da giyimin ifade ettiği anlamı ve geçirdiği dönüşümü ele almaktadır. Giyimi toplumsal sınıf, cinsiyet ve kimlik bağlamında ele alan Crane incelemesini Fransız, İngiliz, Amerikan toplumlarından yola çıkarak yapmakta ve sınıf modasından tüketici modasına giden yolu gözler önüne sermektedir.

Kitabın genel çerçevesini 19. Ve 20. yy daki giyim alışkanlıkları ve giyimin modaya evrilmesi oluşturmaktadır. İncelemesini belli kuramlardan yola çıkarak ele alan Crane;  araştırmalarındaki bulgulardan faydalanarak kimi kuramların geçerliliğini yitirdiğini ortaya koyarken kiminin de belli durumlarda geçerli olduğunu göstermektedir. Diane Crane’in incelemesi modanın 19. Yüzyılda erkek egemen değerleri ifade ettiğini gösterirken; 20. Yüzyılda ise erkeklerin cinsiyet hegemonyasını gözden geçirdiğini ve yıktığını ortaya koymaktadır.

Crane toplumsal cinsiyet kalıplarının giyim yoluyla sembolize edildiğine dikkat çekerken bir yandan da giyimin sembolik olarak cinsiyet ideolojisine karşı çıkış için el verişli bir alan olduğunu vurgulamaktadır. Bireylerin toplumsal kimliklerini ifade etmenin bir aracı olan moda aynı zamanda toplumsal kimlikleri empoze edebilmesiyle davranışları yaratmaktadır. Giysiler bir bakıma kadın ve erkeklerin sınırlarını çizer ve onları belli bir çerçeveye hapseder. 19. Yyda giyim hem toplumsal sınıfların bir göstergesi olmuş hem de bu sınıfların sınırlarını oluşturmuştur. 20. Yy da ise moda popüler müzik piyasası ve Hollywood ile beslenmiş ve egemen kültürün yayılım aracına dönüşmüştür. Bu dönemde egemen kültür karşıtlığı olarak deri ceket, tişört ve blucinlerin kullanıldığı görülmektedir. Fakat sonrasında giysiler bu sembolik değeri kaybetmiş ve sıradan bir moda nesnesine dönüşmüştür.


Diana Crane 20. Yy da küresel kültürün çok merkezli olduğunu vurgularken giyimin de buna bağlı olarak merkezden çevreye ya da çevreden merkeze doğru yayıldığını öne sürmektedir. Günümüzde, moda üretiminin küresel ölçekte faaliyet gösteren ve Pazar rekabetine maruz kalan farklı ülkelerdeki bir dizi kurumda gerçekleştiğini dile getiren Crane; modanın belli  bir merkezi olmamakla birlikte diğer popüler kültür biçimleri gibi Batı kültürünün hegemonyasında oluğunu fakat bunun ile birlikte Batılı olmayan kültürlerin de etkilerini sürekli olarak içerisine aldığını ve bir dönüşüm içerisinde olduğunu söylemektedir.


Giyimin gösterge değerini, ifade ettiği anlamları ve modayı besleyen kaynakları ele alan bu kitap modanın ve giyimin geçirdiği dönüşümleri incelemek isteyenler için iyi bir kaynaktır diye düşünüyorum. 
MOMOS






Bunları da Beğenebilirsiniz

Hiç yorum yok:

Blogger tarafından desteklenmektedir.